• PROGRAM WYCHOWAWCZY

        •  

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

          P R O G R A M W Y C H O W A W C Z Y

          obowiązujący w Szkole Podstawowej w Sipioprach

          od dnia 1 września 1999 r.

          Zatwierdzony Uchwałą RP nr 6/99 w porozumieniu z Radą Rodziców w dniu 25 listopada 1999 r.

          Nowelizowany Uchwałą RP nr 6/02 w porozumieniu z Radą Rodziców w dniu 18 września 2001 r.

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

          Część nr 2

          Statutu SP im. Pamięci Obrońców Niepodległości w Sipiorach

           

           

           

           

           

           

           

          S P I S T R E Ś C I

           

          Wstęp: Cele wychowawcze szkoły str. 2

           

          II. Rozdział I: Wartości wychowawcze – założone osiągnięcia str. 3

           

          III. Rozdział II: Treści wychowawcze str. 4

           

          IV. Rozdział III: Zadania wychowawcze str. 8

           

          Rozdział IV: Rytuał szkolny str. 10

          VI. Rozdział V: Sylwetka absolwenta szkoły str. 11

           

          VII. Rozdział VI: Zakończenie str. 12

           

          VIII. Aneks do „Programu wychowawczego szkoły”

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

          W S T Ę P

           

           

          1. Program wychowawczy Szkoły Podstawowej im. Pamięci Obrońców Niepodległości w Sipiorach ma na celu kształtowanie postaw osobowych w oparciu o realizację :

          zadań ogólnych szkoły zawartych w Podstawach Programowych,

          celów szkoły zapisanych w Statucie.

           

          2. Celem nadrzędnym jest zapewnienie naszym wychowankom możliwości indywidualnego rozwoju w oparciu o ich własne predyspozycje oraz pełne przygotowanie do dalszego etapu kształcenia.

           

          3. Program obejmuje cztery bloki tematyczne :

          Kształtowanie sprawności fizycznej,

          Rozwijanie talentów – zdolności,

          Kształtowanie postaw etyczni – moralnych,

          Rozwijanie postaw społecznych.

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

          R O Z D Z I A Ł I.

           

           

          Program wychowawczy naszej placówki realizować będziemy poprzez wartości wychowawcze ustanowione w celu ich osiągnięcia, przestrzegania i poszanowania przez wszystkich członków społeczności szkolnej.

           

          Cele wychowawcze stanowią określenie kierunków rozwoju uczniów i realizowane będą wokół haseł blokowych :

           

          „ W ZDROWYM CIELE – ZDROWY DUCH”

          Kształtowanie sprawności fizycznej,

          Profilaktyka zdrowotna,

          Bezpieczeństwo,

          Sport i turystyka.

           

          „W DRODZE KU WZORCOWI ABSOLWENTA”

          Poznawanie swoich uzdolnień,

          Rozszerzanie zainteresowań,

          Umiejętność przyswajania wiedzy i wypowiadania się,

          Tworzenie własnego warsztatu pracy,

          Ocenianie i wnioskowanie,

          Rozwijanie umiejętności spostrzegania, kojarzenia, koncentracji,

          Uczestnictwo w kulturze.

           

          „ CZŁOWIEK CZŁOWIEKOWI ...”

          Kształtowanie wrażliwości uczuciowej,

          Poznawanie własnej sfery uczuciowej,

          Umiejętność oceny własnych zachowań. Tolerancja wobec innych.

          Kształtowanie :

          odpowiedzialności,

          punktualności,

          wytrwałości,

          pracowitości,

          rzetelności,

          Rozwijanie myślenia refleksyjnego.

           

          „JA I SPOŁECZEŃSTWO – CZŁONEK SPOŁECZNOŚCI

          LOKALNEJ I OGÓLNOLUDZKIEJ”

          Kultura bycia w kontaktach międzyludzkich,

          Umiejętność współpracy w grupie,

          Aktywność w środowisku, animacja działań środowiskowych,

          Umiejętność pełnienia ról społecznych,

          Wychowanie proregionalne,

          Edukacja proekologiczna.

           

           

           

           

          R O Z D Z I A Ł II.

           

          Treści wychowawcze zawarte zostały w programach ścieżek edukacyjnych oraz przedmiotów nauczyciela.

          Poniższy podział uwzględnia kształcenie zintegrowane (I etap edukacyjny) i nauczanie blokowe (II etap edukacyjny).

          Bloki tematyczne

          TREŚCI WYCHOWAWCZE

           

          KLASY I-III

          KLASY IV-VI

          W zdrowym ciele zdrowy duch

          - poznanie własnego ciała.

          - dbałość o zdrowie, higiena własna i otoczenia,

          - podobieństwa i różnice między ludźmi, zrozumienie i tolerancja,

          - żywność i żywienie,

          - bezpieczeństwo, w tym poruszanie się na drogach publicznych, rozpoznawanie sygnałów alarmowych o nie- bezpieczeństwie,

          - umiejętności ruchowe oraz ćwiczenia fizyczne korygujące postawę ciała.

          - czynności życiowy człowieka, etapy rozwoju człowieka ze szczególnym uwzględnieniem dojrzewania biologicznego, zasady higieny,

          - wpływ środowiska na zdrowie człowieka:

          a) substancje szkodliwe i ich wpływ na organizm człowieka,

          b) rola wody, powietrza, gleby, ich odtwarzalność, czystość i skażenie.

          - ćwiczenia kształtujące postawę ciała oraz stymulujące rozwój układów: ruchowego, oddechowego, krążeniowego, nerwowego.

          - formy ruchu stwarzające możliwości doskonalenia koordynacji wzrokowo – ruchowej oraz wzmocnienia kondycji fizycznej,

          - przepisy i zasady organizacji zajęć ruchowych uwzględniające troskę o zdrowie,

          - badanie i ocena sprawności funkcjonowania organizmu,

          - propozycje spędzania czasu wolnego z wykorzystaniem gier, zabaw, form turystycznych i sportowych,

          - higiena ciała, odzieży, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku,

          - bezpieczeństwo na drodze podczas gier i zabaw ruchowych; pierwsza pomoc w niektórych urazach,

          - urozmaicenie i regularność posiłków, estetyka ich spożywania, zabezpieczenie żywności przed zanieczyszczeniem i zepsuciem,

          - zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja odrabiania lekcji i czasu wolnego; prawidłowa postawa ciała,

           

          - poznawanie zagrożeń cywilizacyjnych oraz nabycie umiejętności właściwego zachowania się w przypadku kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi, toksycznymi, łatwo palnymi, wybuchowymi, niewybuchami i niewypałami,

          - ochrona przed zagrożeniami naturalnymi i cywilizacyjnymi,

          - przyczyny (namawianie i presja ze strony osób) i skutki używania środków psychoaktywnych i nadużywania leków oraz innych nałogów (wyłącznie klasa VI),

          - higiena okresu dojrzewania.

           

           

           

           

           

          „W drodze ku wzorcowi absolwenta”

          - wybrane wytwory kultury, sztuki, techniki

          - odbiór programów radiowych i telewizyjnych,

          - sięganie do różnych źródeł informacji i technologii informacji, w tym korzystanie z czytelni i biblioteki szkolnej,

          - organizacja pracy (planowanie, organizacja stanowiska, racjonalne wykorzystanie materiału i czasu),

          - Ujawnianie zainteresowań i potrzeb w celu zaprojektowania oferty zajęć pozalekcyjnych oraz doboru treści i metod.

          - Kształtowanie otoczenia i form użytkowych (racjonalność, funkcjonalność, estetyka),

          - Komputer jako źródło wiedzy i komunikowania się. Zastosowania komputera w życiu codziennym,

          - Korzystanie z elementarnych zastosowań komputerów do wzbogacania własnego uczenia się i poznawania różnych dziedzin wiedzy.

          - Zabawy ruchowe i rekreacja, organizacja odrabiania lekcji i czasu wolnego; prawidłowa postawa ciała,

          - Wydawnictwa informacyjne. Literatura popularno-naukowa. Czasopisma dziecięce i młodzieżowe,

          - Rodzaje mediów, ich istota i zasady funkcjonowania,

          - Funkcje i charakterystyka komunikatów medialnych; drukowanych, obrazowych, dźwiękowych, audiowizualnych i multimedialnych,

          - Podstawowe elementy języka poszczególnych rodzajów mediów. Rodzaje i gatunki przekazów medialnych.

          - Teatr jako źródło przekazów medialnych

          - Selektywność doboru informacji w środkach masowego przekazu. Stronniczość przekazu.

          - Informacja czy perswazja ? Jawne i niejawne funkcje środków masowej komunikacji we współczesnym społeczeństwie informacyjnym,

          - Mass media: zasady i kryteria wyboru czasopism, książek, filmów i programów TV,

          - Odpowiedzialność za własny rozwój – samowychowanie.

          „Człowiek człowiekowi”

          - Dom rodzinny – dziecko jako członek rodziny,

          - Szkoła – dziecko jako uczeń, kolega, przyjaciel,

          - Słuchanie baśni, opowiadań i legend, w tym z własnego regionu, jako inspiracji do słownego i poza słownego wyrażania treści i przeżyć,

          - Rozumienie, akceptacja i tolerancja dla innych,

          - Podobieństwa i różnice między ludźmi, zrozumienie a tolerancja.

           

          - Punktualność i odpowiedzialność wynikiem pracy nad sobą.

          - Ja. Kim jestem – co lubię, co potrafię, co jest dla mnie ważne. Godność moja i innych.

          - Ja i inni. Moja postawa wobec innych. Koleżeństwo, przyjaźń, miłość. Prawa moje i prawa innych. Stosunek do środowiska przyrodniczego i kulturowego.

          - Nauka śpiewania w wykonaniu indywidualnym i zbiorowym.

          - Muzykowanie na instrumentach.

           

           

           

           

           

          - Rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron, zalet i wad; kształtowanie właściwego stosunku do własnych pozytywnych i negatywnych emocji; radzenie sobie w sytuacjach trudnych i umiejętność szukania pomocy; zachowania sprzyjające i zagrażające zdrowiu.

          - Problemy i potrzeby kolegów niepełnosprawnych, osób chorych i starych.

          - Podstawowe funkcje rodziny, z podkreśleniem miejsca dziecka w rodzinie.

          - Przekaz wartości i tradycji w rodzinie, wspólne świętowanie, spędzanie wolnego czasu.

          - Więź rodzinna, związki uczuciowe i inne relacje w rodzinie; konflikty i ich rozwiązywanie.

          - Istota koleżeństwa i przyjaźni, wzajemny szacunek, udzielenie sobie pomocy, współpraca, empatia.

          - Odpowiedzialność za własny rozwój – samowychowanie.

          „Ja i społeczeństwo – członek społeczności lokalnej i ogólnoludzkiej”

          - Miejscowość – życie jej mieszkańców,

          - Przyroda w otoczeniu dziecka,

          - Ojczyzna, jej symbole i święta narodowe i legendy narodowe,

          - Obszary z przeszłości (własnej rodziny, szkoły, miejscowości),

          - Formy ochrony środowiska przyrodniczego w najbliższej okolicy,

          - Różnorodność dziedzictwa i poszukiwań w sferze kultury,

          - Krajobraz kultury,

          - Najbliższe otoczenie domu rodzinnego, sąsiedztwa i szkoły,

          - Ogólna charakterystyka geograficzna i kulturowa regionu oraz jego podstawowe nazewnictwo; główne symbole regionalne,

          - Elementy historii regionu i ich związki z historią i tradycją własnej rodziny.

          - Ja i inni. Wolność osobista a przewidywanie konsekwencji własnych zachowań, odpowiedzialność i obowiązki. Wzorce osobowe – wybrane postacie historyczne i współczesne.

          - Wartości: prawda, dobro, piękno i sprawiedliwość w otaczającym świecie.

          - Mój dom, moja rodzina i sąsiedztwo. Elementy historii rodzinnej, regionalnej oraz życia codziennego w Polsce oraz w różnych krajach i epokach.

          - Społeczeństwo. Prawa i obowiązki obywatelskie. Postawy prospołeczne i aspołeczne. Przykłady różnych systemów społecznych w świecie współczesnym i w przyszłości.

          - Zróżnicowanie regionalne Polski efektem warunków przyrodniczych i działalności człowieka, zasoby środowiska przyrodniczego, ich ochrona i wykorzystanie.

          - Zagospodarowanie terenu w miejscu zamieszkania ucznia, uwarunkowania życia ludzi danego obszaru od czynników przyrodniczych i pozaprzyrodniczych, krajobraz najbliżej okolicy.

          - Moja ojczyzna. Wydarzenia i osoby o zasadniczym znaczeniu dla losów narodu i państwa polskiego.

           

           

           

          - Najważniejsze elementy polskiego dziedzictwa kulturowego,

          - Moja ojczyzna Polska – położenie, obszar, granice, sąsiedzi, ludność, podział administracyjny.

          - Mój krąg cywilizacyjno-kulturowy. Wybrane zagadnienia z kręgu kultury antycznej oraz dziejów Europy. Śródziemnomorskie korzenie wybranych elementów kultury polskiej.

          - Polska w Europie – kierunki współpracy, procesy integracji a Unią Europejską.

          - Symbole i święta narodowe, religijne i państwowe symbole wybranych państw i instytucji międzynarodowych.

          - Różnorodność muzyki ojczystej, w tym regionalnej, i muzyki innych narodów i regionów świata.

          - Sztuka ludowa i zdobnictwo charakterystyczne dla danego regionu.

          - Krajobraz kulturowy.

          - Warunki życia ludzi w najbliższym otoczeniu.

          - Wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze.

          - Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich.

          - Przykłady miejsc (w najbliższym otoczeniu), w których obserwuje się korzystne i niekorzystne zmiany zachodzące w środowisku przyrodniczym.

          - Degradacja środowiska – przyczyny, wpływ na zdrowie człowieka oraz jej związek z formami działalności ludzi.

          - Obszary chronione oraz ich znaczenie w zachowaniu różnorodności biologicznej; zasady zachowania się na obszarach chronionych.

          - Język regionu, gwara i nazewnictwo.

          - Lokalne i regionalne tradycje, święta, obyczaje i zwyczaje.

          - Miejscowe podania, przysłowia, muzyka architektura, plastyka, tradycyjne rzemiosło, sztuka ludowa i folklor.

          - Sylwetki osób zasłużonych dla środowiska lokalnego, regionu i kraju.

           

           

           

           

           

           

           

           

          R O Z D Z I A Ł III.

           

          Sytuacje wychowawcze, w których uczniowie wykonują zadania o charakterze wychowawczym, wymagają dokonywania różnych wyborów kierując się systemem wartości ustalonych w rozdziale I programu.

           

          Blok

          Zadania wychowawcze

           

          „W zdrowym ciele zdrowy duch”

          I.

          1.Masowe uczestnictwo w życiu sportowym,

          2.Udział w „wyprawach turystycznych”,

          3.Organizacje zajęć pozalekcyjnych.

          II.

          1.Propagowanie racjonalnego odżywiania się,

          2.Prelekcje na temat zdrowia i higieny psychicznej,

          3.Realizacja „Programu Profilaktycznego” (Rozdział IV programu),

          4.Uczestnictwo w programach edukacyjnych,

          5.Walka z nałogami pod hasłem „Żyj zdrowo i kolorowo”.

          III.

          1.Prelekcje na temat zagrożenia patologiami,

          2.Realizacja programu wychowania komunikacyjnego,

          3.BHP w zakresie posługiwania się sprzętem rolniczym.

           

          W drodze ku wzorcowi absolwenta

          I. Uczestnictwo w konkursach międzyszkolnych.

          1.Analiza „Kalendarza konkursów”, wybory konkursu do rozpropagowania wśród uczniów.

          2.Gromadzenie materiałów niezbędnych do przygotowana się uczestników do udziału w konkursie.

          3.Przeprowadzenie finału szkolnego i ustalenie reprezentacji .

          4.Praca przygotowawcza z uczniami

          Udział w konkursach wewnątrzszkolnych.

          1.Literatura popularnonaukowa i czasopisma jako źródła wiedzy.

          2.Korzystanie ze zbiorów bibliotecznych.

          3.Oferta środków masowego przekazu.

          Dziedzictwo kulturowe w regionie.

          1.Kontakt ze sztuką.

          2.Uczestnictwo w życiu kulturalnym regionu.

           

           

          „Człowiek człowiekowi...”

          Rozwój emocjonalny, uczuciowy.

          1.Wyrażanie przez uczucia swoich emocji i odczuć w formie:

          a) plastycznej,

          b) muzycznej,

          c) teatralnej

          2. Projekcja filmów, wspólna dyskusja na ich temat.

          Rozwój moralny i woli.

          1.Prezentowanie postaw i zachowań ludzkich.

          2.Wybitne osobowości – wartości uniwersalne.

          3.Jak można pomóc innym?

           

           

          „Ja i społeczeństwo – członek społeczności lokalnej i ogólnoludzkiej”

          Dziecko w rodzinie i społeczeństwie.

          1) Miejsce dziecka w rodzinie.

          Zasady współżycia i współpracy w zespole. Asertywność.

          Poszanowanie wytworów wspólnej pracy i mienia szkolnego.

          Prawa i obowiązki ucznia i człowieka.

          Dziecko jako członek społeczności lokalnej: Aktywny udział w życiu społecznym.

          Co wiem o samorządzie terytorialnym?

          Moja mała ojczyzna – Pałuki.

          Co wiem o moim regionie?

          1) Historia regionu i jej związek z historią i tradycją rodziny.

          Pałuki – odrębność regionalna.

          Znaczące osoby naszego regionu.

          Tradycja i obrzędowość.

          Wychowanie proekologiczne.

          1) Wpływ codziennych zachowań na stan środowiska naturalnego.

          Degradacja środowiska.

          Ochrona środowiska.

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

           

          R O Z D Z I A Ł IV.

           

          Rytuał szkolny

           

          Zwyczaje, obyczaje, obrzędy – wychowanie uczniów w poszanowaniu tradycji przodków i tolerancji poprzez obchodzenie uroczystości szkolnych w takich formach jak: programy artystyczne, twórczość artystyczną, spotkania, zabawy przy muzyce, śpiewy.

          1. Pasowanie na ucznia – obrzęd nawiązujący do pasowania na rycerza, złożenie ślubowania przez pierwszoklasistów, wysłuchanie przygotowanego przez nich programu artystycznego, wręczenie dyplomów, upominków, przyjęcie pierwszoklasistów do grona braci uczniowskiej (październik).

          2. Święto nauczycieli i pracowników szkoły obchodzone tradycyjnie w dniu powołania KEN (14.X.1773), (październik).

          przygotowanie programu artystycznego,

          złożenie życzeń nauczycielom i pracownikom szkoły,

          wręczenie nagrody Dyrektora

          3. Gwiazdka szkolna (grudzień).

          kultywowanie zwyczaju bożonarodzeniowego,

          zwyczaj strojenia choinki,

          zwyczaj dzielenia się opłatkiem,

          inscenizacja tematyczna związana z Bożym Narodzeniem (Nowym Rokiem, zimą),

          kultura spożywania posiłku (ciasto i herbata przygotowane przez mamy),

          wspólne kolędowanie,

          4. „Białe wakacje” (ferie zimowe), (luty).

          oferta atrakcyjnego spędzania ferii obejmuje:

          zajęcia w szkole,

          1) sala komputerowa,

          2) sala gimnastyczna,

          3) sala gier planszowych,

          4) malarski plener,

          5) dyskoteka,

          wyjazd do Bydgoszczy – teatr / kino

          słodycze, owoce, napoje – w zależności od pozyskanych sponsorów.

          5. Topienie Marzanny (marzec).

          obyczaj szkolny polegający na obnoszeniu po wsi kukły – symbol zimy w pierwszym dniu wiosny, a następnie spalenie jej,

          wiosenne igraszki przy ognisku – radosne śpiewy, zabawa, pieczenie kiełbasek,

          6. Dzień Dziecka, Dzień Sportu (czerwiec).

          zawody sportowe,

          uhonorowanie „Orderem Uśmiechu” najsympatyczniejszego pracownika szkoły,

          wręczanie nagrody, dyplom zwycięzcom,

          dyskoteka dla uczniów,

          wspólne grillowanie,

          7. Pożegnanie klasy szóstej (czerwiec).

          przygotowanie programu artystycznego przez klasę VI,

          przemówienie Dyrektora, Wychowawcy,

          wręczenie świadectw, listów pochwalnych, dyplomów,

          dyskoteka,

           

           

          R O Z D Z I A Ł V.

          Sylwetka absolwenta szkoły

           

           

          Sylwetka ucznia kończącego klasę trzecią.

          W wyniku zamierzonych, systematycznych oddziaływań edukacyjnych w drodze współpracy z rodzicami pragniemy uformować wzorową osobowość ucznia.

          „Absolwent” klasy III powinien:

          1. Organizować proces uczenia się i przyjmować odpowiedzialność za własne wykształcenie.

          2. Radzić sobie z niepewnością i złożonością zjawisk.

          3. Rozważnie i umiejętnie korzystać z mediów.

          4. Ocenić postawę i postępowanie własne oraz innych zgodnie z przyjętymi normami i systemami wartości uniwersalnych.

          5. Przyjmować odpowiedzialność za siebie i innych.

          6. Elastycznie reagować w obliczu zmian, poszukiwać nowych rozwiązań, stawiać czoło przeciwnościom.

          7. Skutecznie komunikować się.

          8. Przedstawiać własny punkt widzenia.

          9. Argumentować i bronić własnego zdania.

          10. Być tolerancyjnym wobec innych.

          11. Umieć pracować w grupie (negocjować i osiągać porozumienie, podejmować decyzje grupowe, stosować procedury demokratyczne, nawiązywać i podtrzymywać kontakty).

          12. Organizować pracę własną i innych.

          13. Projektować działania i przyjmować odpowiedzialność za ich przebieg i wyniki.

          14. Racjonalnie gospodarować czasem.

          15. Wdrażać do uczestnictwa w życiu rodzinnym, klasy, szkoły i innych grup społecznych środowiska lokalnego.

          16. Dbać o zdrowie własne, higienę i bezpieczeństwo.

          17. Posiadać umiejętności wypowiadania się, czytania, pisania, słuchania, liczenia.

           

          Sylwetka ucznia kończącego klasę szóstą.

          1. Dostrzega i właściwie interpretuje dobro, piękno i prawdę.

          2. Dąży do wszechstronnego rozwoju osobowego w drodze do wspólnej Europy.

          3. Posiada świadomość życiowej użyteczności edukacji szkolnej.

          4. Dba o dobro własne w zgodzie z troską o drugiego człowieka.

          5. Kształtuje przekonanie o współodpowiedzialności i współdecydowaniu.

          6. Funkcjonuje jako pełnowartościowy członek społeczeństwa demokratycznego.

          7. Poszukuje i odkrywa uniwersalne wartości decydując o znalezieniu właściwego miejsca

          we współczesnym świecie.

          8. Wykazuje szacunek dla wspólnego dobra.

          9. Jest tolerancyjny i asertywny wobec cudzych poglądów, odmiennych stanowisk i racji.

          10. Posiada umiejętności negocjacji i łagodzenia konfliktów.

          11. Identyfikuje się z własnym regionem i jego kulturą.

          12. Współtworzy, przekazuje tradycje regionalne.

          13. Jest aktywnym człowiekiem lokalnej społeczności.

           

           

           

           

          R O Z D Z I A Ł VI.

          Zakończenie

           

          1. Zasady zmiany programu wychowawcy.

          1) Zmiany programu wychowawczego szkoły dokonuje rada pedagogiczna w porozumieniu z radą rodziców i samorządem uczniowskim.

          2) Do wnioskowania zmian są uprawnieni:

          a) rada pedagogiczna,

          b) rada rodziców,

          c) samorząd uczniowski,

          2. Program wychowawczy zatwierdzony został 25 listopada 1999 r. przez Radę Pedagogiczną SP w Sipiorach.

          3. Program wychowawczy wchodzi w życie z dniem 1 września 1999 r.

          4. Podstawa prawna

          Rozporządzenie MEN z dnia 15 lutego 1999 r. Podstawa Programowa (Dz. U. nr 14 z 23 lutego 1999 r. poz. 129),

          Konstytucja RP,

          Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 10 grudnia 1948 r.

          Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 20 listopada 1959 r. (Dz. Urz. z 1991 r., Nr 120, poz. 526),

          Zarządzenie Nr 15 MEN z dnia 25 maja 1993 r. w sprawie zasad udzielania uczniom pomocy psychologicznej i pedagogicznej (Dz. Urz. Nr 6, poz. 19),

          Ustawa z dnia 26 października – o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,

          Ustawa z dnia 31 stycznia 1995 r. – o zapobieganiu narkomanii,

          Ustawa z dnia 3 lipca o kulturze fizycznej.